modričaINFO za sve ljude dobre volje
SARAJEVO – Izborna posmatračka misija /IPM/ OEBS-ove Kancelarije za demokratske institucije i ljudska prava /ODIHR/ primila je brojne pritužbe da kandidati za predstojeće oktobarske opšte izbore trguju pozicijama u biračkim odborima da bi obezbijedili zastupljenost u područjima koja su im posebno zanimljiva.
U privremenom izvještaju IPM-a za period od 3. do 22. septembra navodi se da su “pojedinci zabrinuti zbog potencijalne zloupotrebe izbornog procesa, posebno u pogledu brojanja glasova”.
“Iako se čini da se imenovanja u biračke odbore formalno odvijaju prema zakonu, opštinske izborne komisije, političke stranke i građani posmatrači prijavljuju brojne slučajeve trgovanja pozicijama u biračkim odborima od kandidata koji žele biti zastupljeni na područjima od njihovog posebnog interesa”, navodi se u izvještaju.
Iz Misije OEBS-a u BiH saopšteno je da su u “nekim opštinskim izbornim komisijama” zabrinuti da u pojedinim biračkim odborima ne postoji dovoljno iskustva i znanja za vođenje izbora u skladu s procedurama.
U izvještaju se navodi da je većina kandidata usmjerila predizborne programe na pitanja socijalne zaštite i ekonomskog razvoja, da pozivaju i na promjene, ekonomsku reformu i borbu protiv korupcije.
Dodaje se da su “brojni sagovornici” IPM-a izrazili zabrinutost u vezi sa potencijalnim korištenjem nacionalističke i zapaljive retorike tokom kampanje, ali da Misija do sada nije zabilježila takvu praksu na skupovima.
U izvještaju se naglašava da preidzborni ambijent, uglavnom, karakteriše odsustvo incidenata.
Uz mali broj izuzetaka, nisu se pojavile nove političke ličnosti koje bi učestvovale na ovim izborima.
Kvote rodne zastupljenosti za kandidatske liste i sastav izbornih tijela uvećane su u skladu sa prethodnom preporukom ODIHR-a, dok nekoliko drugih preporuka još nije usvojeno.
“Neki nedostaci nisu otklonjeni, uključujući uvođenje efektivnih pravnih lijekova, neusvajanje zakona o političkim strankama, neadekvatne propise o finansiranju predizborne kampanje, kao i odredbe o sprečavanju potencijalne zloupotrebe državnih resursa”, navodi se u izvještaju.
U izvještaju se ukazuje da se broj glasova potrebnih za izbor kandidata u svakoj izbornoj jedinici značajno razlikuje, uprkos nedavnom revidiranju granica izbornih jedinica, čime se narušava načelo jednakosti glasa.
Konstatuje se da je medijsko okruženje u BiH raznoliko, ali ipak u velikoj mjeri podijeljeno po etničkim linijama.
Tvrdi se da oslanjanje na prihode od marketinga na prezasićenom tržištu čini medije podložnim političkim pritiscima i može ograničiti njihovu uređivačku nezavisnost. Česte su optužbe o političkoj pristrasnosti javnih emitera, kao i političkoj naklonjenosti privatnih i štampanih medija.
Brojni sagovornici IPM-a izrazili su zabrinutost u vezi sa neobjektivnim izvještavanjem o predizbornoj kampanji u javnim i privatnim medijima zbog uticaja političkih elita na njihove uređivačke politike.
IPM je upoznata sa oko 80 prigovora i žalbi koje su dostavljene Centralnoj izbornoj komisiji /CIK/ BiH i opštinskim izbornim komisijama, od kojih se 25 odnosi se na imenovanje biračkih odbora, devet na imenovanje opštinskih izbornih komisija, 17 na ovjeravanje političkih stranaka i kandidata, osam na predizbornu kampanju i 10 na glasanje putem pošte.
Većina prigovora je odbačena, a u nekim slučajevima, CIK je odbacio prigovore zbog proceduralnih nepravilnosti, jer je utvrđeno da prava žalbene strane nisu direktno ugrožena.
Apelaciono odjeljenje Suda BiH odbacilo je sve žalbe na odluke CIK-a.
ODIHR je 3. septembra formirao IPM koji predvodi Kornelija Jonker, a čini je 11 eksperata sa sjedištem u Sarajevu i 20 dugoročno angažovanih posmatrača širom BiH. Članovi Misije dolaze iz 23 zemlje članice OEBS-a.
Šef Misije sastao se sa predstavnicima Ministarstva inostranih poslova BiH, CIK-a i drugim visokorangiranim zvaničnicima, predstavnicima međunarodne zajednice i diplomatskog kora.
IPM je uspostavila kontakt sa političkim strankama i kandidatima, te predstavnicima medija, civilnog društva i drugim izbornim akterima.
Parlamentarna skupština OEBS-a i Parlamentarna skupština Savjeta Evrope najavili su slanje posmatračke delegacije za praćenje aktivnosti na sam dan izbora.
Predsjedavajući OEBS-a imenovao je Roberta Batelija za specijalnog koordinatora koji vodi kratkoročnu posmatračku misiju OEBS-a za ove izbore.
Izvor: Nezavisne novine
