MODRIČA – U subotu 23. januara u prostorijama Svetosavskog doma pri Hramu Uspenja Presvete Bogorodice predstavljen je glasnik „Naša misao“. Časopis su predstavili moderatori promocije Dejan Dugić i Bojana Despotović, te istoričari Maja Vidović i Dimitrije Živanović. Naučno-stručni časopis bavi se temama iz društvenih i humanističkih nauka, prije svega iz istorije i filozofije, ali donosi i zanimljiva iskustva sa proputovanja iz raznih zemalja svijeta, kao i tekst o iskustvima nastave na daljinu. Klub istoričara Posavina, sa sjedištem u Šamcu, djeluje kao registrovan klub već dvije godine. I prije same registracije organizovali su brojne manifestacije, promocije i predavanja.
Klub istoričara predstavljali su predsjednica Maja Vidović i potpredsjednik Dimitrije Živanović.
Maja Vidović rođena je 1994. godine u Šamcu, gdje je i danas nastanjena. Tu je završila osnovnu i srednju školu. Diplomirala je na Filozofskom fakultetu u Banjoj Luci 2018. godine. Apsolvent je na drugom ciklusu studija (master) na istom fakultetu. Period njenog interesovanja jeste nacionalna istorija novog vijeka, a studije pohađa kod doc. dr Borivoja Miloševića. Pored toga što je predsjednik Kluba istoričara, Vidovićeva je aktivan član Omladinske organizacije Šamac, ŽFK Borac, Književnog kluba Mladost Modriča, SET Modriča, Udruženja istoričara Konstantin Veliki iz Niša, pokreta za odbranu Kosova i Metohije. Stažirala je u Narodnoj skupštini RS. Objavila je rad Svetosavski zavjet srpskog naroda pod turskom vlašću. Učesnike je Konferencije omladinskog rada RS. Sa koleginicama Nedeljkom Vidić i Zoranom Praštalo učestvovala je na 8. naučno stručnom skupu sa temom Uloga i položaj srpske žene kroz vijekove u srpskim oblasima. Urednik je amaterske emisije „Da, to sam ja!“
„Okupili smo se povodom pokretanja glasnika za humanističku i društvenu nauku. Na prostoru Republike Srpske postoje naučno-stručni radovi kao što su glasnik Udruženja arhivskih radnika RS, Noema, Istorijski časopis, Sineza, itd, ali oni pretežno imaju sjedište u Banjoj Luci, Istočnom Sarajevu, Trebinju. Zato je važno napomenuti da je ovaj glasnik prvi na području Posavine, Dobojske regije i šire. Prvi broj ima tri segmenta: naučne rasprave i prikazi knjiga iz istorije, putopisi, te onlajn iskustva jednog nastavnika. Naučne rasprave su prošle recenziju sadržeći sve potrebne elemente, počev od pozivanja na relevantnu literaturu, istraživačkog rada, pravilnog vođenja kritičkog aparata, donošenja novih saznanja, itd. Naravno, ovo je naš prvi broj te sigurno da imamo određenih propusta, ali ćemo nastojati da svakim novim časopisom nadmašimo onaj prethodni. Mjesta za napredak itekako ima.“, izjavila je predsjednica Kluba istoričara Maja Vidović.
Vidovićeva se posebno zahvaljuje na podršci od strane profesora i istoričara kako onima sa Banjolučkog univerziteta, tako i profesorima iz Srbije: „Uz nas su aktivno stali profesori Slavojka Beštić-Bronza, Radivoj Radić, Dejan Ristić, Boris Babić, i brojni drugi profesori i kolege koji izučavaju istorijsku nauku ili vole pisanu riječ.“
Moderator Bojana Despotović ujedno je i jedan od inicijatora za pokretanje samog glasnika. Budući da je diplomirala na odsjeku za međunarodne odnose u Rusiji, u prvom broju glasnik možete da čitate njena iskustva sa studija: „Poželjela bih dobrodošlicu svima prisutnima večeras ovdje u Svetosavskom domu, gdje Klub istoričara prvi put organizuje ovakav vid manifestacije. Glasnik „Naša misao“ okupio je izuzetno kvalitetne mlade ljude koji nastoje da nešto učine kako za nauku, tako i za kulturnu scenu u našim lokalnim zajednicama. Redakciju glasnika čine mladi istoričari Nedeljka Vidić, Miroslav Babić, Maja Vidović i Dimitrije Živanović. Na izradnji su angažovani dizajner korica Danijel Broćilović, te lektori Jovana Milaković, Neda Simić i moja malenkost. Izdavanje je pomogla Opština Šamac sa donacijom od 1.000 KM. Izdavač je izdavačka kuća KULA iz Šamca, a za štampu se pobrinula MISIJA D.O.O iz Brčkog. Prvi tiraž broji 150 primjeraka.“
Dimitrije Živanović rođen je 1994. godine u Beogradu. Osnovnu školu i gimnaziju pohađao je u Modriči. Maturski i diplomski rad odbranio je sa temama iz istorije Starog Egipta. Diplomirao je 2019. godine na studijskom programu istorije u Banjoj Luci sa prosječnom ocjenom 9.22, te je nagrađen plaketom Filozofskog fakulteta za studenta generacije za akademsku 2018/19. godinu. U školskoj 2019/20. godini predavao je istoriju u JU OŠ Sutjeska u Modriči. Apsolvent je drugog ciklusa studija istorije na odsjeku za Opštu savremenu istoriju kod profesorice Slavojke Beštić-Bronza. Izučava procese, događaje i fenomene vezane za opštu istoriju 20. vijeka. Posebno se interesuje za proces izgradnje države Izrael, judeo-arapske odnose, ali i za položaj Jevreja u zemljama Istočne, Centralne Evrope i Balkana. Objavio je tri naučne rasprave: OUN, Rusko-jevrejski odnosi u prvoj polovini XX vijeka, te Misija Omer-paše u južnoslovenskim krajevima. Piše filmske, dramske scenarije i poeziju. Učesnik je nekoliko manifestacija, predavanja i književnih salona.
Dimitrije Živanović kaže: „Izuzetno me raduje to što je „Naša misao“ dospjela i na modričku kulturnu scenu. Glasnik smo pokrenuli u junu 2020. godine, a koncem iste godine dočekali smo ga iz štampe. Nekako se poklopilo da glasnik koji ima za cilj da promoviše pisanu riječ, te pospješuje humanističku i društvenu djelatnost, predstavimo uoči 27. januara kada se svetkuje dan Sv. Save. U vrijeme kada je pandemija koronavirusa poremetila sva dešavanja u regiji, pokušavamo da obiđemo što više kulturnih centara i domova, te da na simboličan način kao prije svega prosvjetni radnici obilježimo Savindan. „Naša misao“ već sada krasi brojne javne i privatne biblioteke širom Republike Srpske i Srbije. Glasnik je dostupan u bibliotekama u Sarajevu, Banjoj Luci, Modriči, Šamcu, Doboju, Kaluđerici, Narodnoj biblioteci Srbije, biblioteci Jevrejske opštine u Doboju, itd. Imali smo brojne porudžbine i prvi kontigent knjiga od 100 primjeraka je rasprodat. Trenutno čekamo doštampavanje novih glasnika, a potom nastavljamo sa promocijom.“
Živanović ističe da Klub planira da obezbijedi barem dva izdanja godišnje. Raspisan je konkurs za drugi broj časopisa, a sve uslove možete pronaći na društvenim mrežama Kluba istoričara.
„U prvoj temi ponovo donosimo naučne rasprave, a tema je ovaj put slobodna. Odlučili smo da zadržimo putopise kao stalni segment časopisa. Ranije smo dobili pisma sa raznih meridijana, počev od Moskve, Lisabona, Brežica, pa do dalekog Tokija. No, ovaj put smo se odlučili da objavimo pisma iz Republike Srpske, Srbije i Crne gore. Umjesto nastave na daljinu, u drugom broju kroz eseje ćemo se baviti položajem ćirilice i srpskog jezika. Svjedoci smo pojave pseudolingvistike u zemljama bivše Jugoslavije, a mi ćemo da pokušamo ako ne da se izborimo, onda barem da ukažemo na tu problematiku nipodništavanja našeg jezika. Čuvajući ćirilicu i naš jezik, čuvamo nacionalni identitet.“, dodaje Živanović.
Maja Vidović ističe da je prvi broj posvećen je profesoru istorije emeritusu Radetu Mihaljčiću (1937-2020), čiju zaista bogatu biografiju možete pročitati u prvom broju glasnika. Na ovaj način članovi Kluba željeli su da odaju poštu pokojnom profesoru. Predsjednica ističe da će se ova praksa nastaviti i dalje. Klub planira da, pored promocije glasnika, ove godine upriliči i druge manifestacije. Predviđeno je predavanje jednog od banjolučkih profesora na temu „Kralj Milutin“, kao i organizovanje izložbe o Vidovdanskom ustavu. Vidovićeva ističe da će javnost biti pravovremeno upoznata sa daljim aktivnostima, koje će zavisiti od epidemiološke situacije.
Moderator Dejan Dugić iskoristio je priliku da se zahvali na kraju ovog skupa: „Zahvaljujemo se sveštenstvu Srpske pravoslavne crkve u Modriči na ustupljenom prostoru, apoteci Pharmanova koja se pobrinula da ovu promociju realizujemo u skladu sa epidemiološkom situacijom, kao i sajtu Modriča info na medijskoj podršci.“
tekst pripremio: Dimitrije Živanović
fotografije: Modričainfo/ Danijel Broćilović, Saša Katanić, Zlatko Huravik