DW: Posljednji pokušaj da se spasi EU

To bi moglo da dovede do raspada Unije, piše u današnjoj analizi “Deutsche Welle”.

“Istorija je posljednjih godina pokazala da će EU postojati sa različitim brzinama, da neće svi učestvovati u istim nivoima integracije”, nedavno je rekla njemačka kancelarka Angela Merkel novinarima nakon samita EU na Malti.

Pri tome je to prvi put da je njemačka kancelarka tako jasno prisvojila ovaj, inače stari koncept.

Oni koji su pomislili da je to bila samo jednokratna izjava, već sljedećeg dana su vidjeli da su se prevarili, konstatuje “DW”.

Naime, kako se navodi u analizi, tokom sastanka s poljskom premijerkom Šidlo, Merkelova je ponovo pomenula Evropu koja ima “dvije brzine”, dok joj Poljakinja, čija zemlja se zapravo uvijek protivila tom konceptu, nije protivrječila.

Tako je postalo jasno, smatra “DW”, da se njemačka kancelarka opredijelila za ono što je, prema njenom mišljenju, prohodan put za Evropu koju potresaju krize.

“To bi trebalo ozbiljno shvatiti”, rekao je jedan diplomata EU u Briselu u razgovoru sa “DW”.

Na predstojećem samitu u Rimu šefovi država i vlada neće slaviti samo 60 godina postojanja Evropske ekonomske zajednice, već i viziju budućnosti EU poslije Brexita, a Evropa sa dvije brzine će, izgleda, biti dio te vizije.

Iako u konstrukciji za sada postoji dosta slobodnog prostora, ideja je da će zemlje moći da se priključe (ili ne priključe) projektu prema svom nahođenju, navodi “DW”.

Jedan od onih kojima nije strana takva ideja, letonski ministar spoljnih poslova Edgar Rinkevičs za “DW” je rekao: “Prije nekoliko godina to bih još bio smatrao za lošu ideju”, dodajući da su u pitanju veliki izazovi.

Činjenica je, kako kaže, da u Evropi već decenijama postoje različite opcije – Evrozona, sloboda putovanja u okviru Šengenske zone, Protokol o socijalnoj politici iz Mastrihta.

Izgubljen strateški fokus

Prema njegovim riječima, sve su to dijelovi “degradirane integracije”, u kojima ne mogu da učestvuju sve zemlje EU.

Neki koncepti se, smatra on, mogu zamisliti u budućnosti: evrozona, jezgro Evrope sa njemačko-francuskim pogonom ili krug osnivačkih zemalja.

“Ali nije li upravo to dio problema? Zar neće interesi zemalja da se sve više razilaze upravo zato što je njihova povezanost sve slabija? Jednom ćemo imati situaciju u kojoj odluke neke vrste jezgra EU više neće biti u skladu sa pozicijama drugih”, upozorava Rinkevičs.

Pitanje je, dakle, hoće li Evropska unija konceptom različitih brzina prodati svoju dušu? U vremenu Brexita, Trampa, krize sa evrom i migrantima, mnogi političari EU još samo slijede parolu: glavno je da firma ostane čitava, pa makar to značilo i kraj ujedinjene Evrope, navodi se u analizi “DW”.

Zbog mnogih kriza, EU je izgubila svoj “strateški fokus”, kaže poslanica Evropskog parlamenta Tanja Fajon.

Ona navodi da strahuje da će Slovenija završiti na začelju u Evropskoj uniji sa dvije brzine.

Kaže da ne bi imala šta da suprotstavi politici nacionalnih interesa velikih država i saveza u EU, dodajući da je osnovna ideja da su ravnopravni partneri i da profitiraju od zajedničke politike.

Posljednji pokušaj

Neke zemlje, navodi “DW”, kao što je Mađarska, sada neće da sarađuju kada je riječ o osjetljivim temama, poput raspodjele izbjeglica u EU.

“Ovakve situacije još nije bilo”, kaže letonski ministar spoljnih poslova Rinkevičs i dodaje da je važno da se Evropska unija održi kao projekat i da to važi posebno za privredu, ali i za zajedničku valutu Starog kontinenta.

U analizi se konstatuje i da je pred vratima EU već sljedeća kriza, ona u Grčkoj, možda čak i trgovinski rat sa SAD.

Dakle, da ne bi sve propalo, njemačka kancelarka pokušava da spasi bar skelet Evropske unije. Možda će zajednički projekat jednom, u nekoj budućnosti koja neće biti tako neprijatna prema EU, “na njenim rebrima da se pojavi nešto mesa i mišića”.

Evropa sa “dvije brzine” je pokušaj Angele Merkel – možda i posljednji – da se spase Evropska unija, zaključuje “DW” u svojoj analizi.

Izvor: Nezavisne novine