Josip Broz Tito, neprikosnoveni lider Jugoslavije, proslavljeni ratni komandant i jedan od osnivača i čelnik Pokreta nesvrstanih, umro je na današnji dan pre 35 godina.
Rođen je u Kumrovcu, u Zagorju, u mešovitoj hrvatsko slovenačkoj porodici, maja 1892. godine. Tokom njegovog života kao datum rođenja obeležavan je 25. maj i to kao Dan mladosti.
Kao austrougarski vojni obveznik, s činom kaplara, učestvovao je u Prvom svetskom ratu i na srpskom frontu. Ranjen je i zarobljen u Galiciji, na ruskom frontu 1915. godine, pa je izvesno vreme u toj zemlji proveo kao zarobljenik.
U njegovim zvaničnim biografijama navođeno je da je učestvovao u Oktobarskoj revoluciji.
U Kraljevinu Srba, Hrvata i Slovenaca vratio se krajem oktobra 1920, kada postaje član Komunističke partije.
Godine 1937. postao je generalni sekretar KPJ, posle smenjivanja i streljanja Milana Gorkića, prethodnog lidera te partije.
Radio je i školovao se, 1936. i 1937, u Kominterni u Moskvi. Bilo je to vreme najoštrijih čistki unutar sovjetske nomenklature i komunističke internacionale. Tada je likvidiran i znatan broj jugoslovenskih komunističkih prvaka.
Kao vođa Komunističke partije Jugoslavije predvodio je u Drugom svetskom ratu partizanski pokret (Narodnooslobodilačka vojska), a iz rata je izašao kao legendarni vođa.
Na čelu Jugoslavije nalazio se punih 35 godina.
Osim borbe protiv okupatora, jedinice pod njegovom komandom sprovele su komunističku revoluciju. Tokom i nakon rata u sprovođenju revolucionarne “pravde”, pod maskom “borbe protiv saradnika okupatora”, nestalo je i desetine hiljada nekomunista.
Godine 1948. odbacio je Rezoluciju Informbiroa komunističkih partija i odolevao snažnom Staljinovom pritisku, nakon čega je godinama vešto balansirao između istočnog i zapadnog bloka, izborivši sasvim osobenu poziciju Jugoslavije kao čelnice Pokreta nesvrstanih.
Tokom pedesetih godina, Jugoslavija je otuda dobijala značajnu finansijsku i vojnu pomoć od SAD.
Bio je jedan je od osnivača Pokreta nesvrstanih, što je u tadašnjim međunarodnim okolnostima imalo veliki značaj. Njegova uloga u tom pokretu, u poznijoj fazi, upamćena je po doslednom nastojanju da se nesvrstani zadrže po strani od uticaja pojedinih problokovski opredeljnih članica.
U unutrašnjoj politici, sticajem raznih okolnosti, verovatno i duboke starosti, ostavio je ustrojstvo koje se na kraju pokazalo kao neodrživo za funkcionisanje SFRJ. Specifičan sistem konsenzusa predstavnika republika i pokrajina pokazao se kao nerešiv problem kada se SKJ raspao.
Sahrani Josipa Broza Tita, u Beogradu, prisustvovalo je više od 200 visokih ličnosti iz celog sveta, što je nesumnjivo izraz njegove sasvim posebene istorijske uloge i izuzetnog ugleda koji je uživao.
Izvor: RTS
Video koji slijedi nije u sklopu prednjeg priloga, ali ga dodajemo kao dopunu informacije.